De maya-kalender
ontrafeld

De eeuwenoude tijdrekening van de Maya’s fascineert nog steeds – van de mysterieuze Tzolkin tot de fameuze Lange Telling. In dit stuk duiken we in de gelaagde logica achter de stenen tabletten, ontrafelen we misverstanden rond 2012 en laten we zien waarom Spartner dol is op dit staaltje informatiestuctuur. Want wie snapt hoe de Maya’s data organiseerden, begrijpt beter hoe wij vandaag digitale systemen ontwerpen.

Tijd als bouwmateriaal

Wat maakt tijd meetbaar?

De maya-kalender legt patronen bloot die wij met code nabootsen

Automatiseren

De cyclische structuur – 13, 20, 52 – leent zich perfect voor algoritmes die repeterende processen sturen.

Integreren

Door Tzolkin- en Haab-data te koppelen kun je rijke datasets maken die cultureel én astronomisch kloppen.

Visualiseren

De spiraalvormige tijdweergave van de Maya’s inspireert moderne data-visualisaties in apps en dashboards.

Valideren

Een kruistabel van Lange Telling en Gregoriaans biedt dubbele checks – handig bij migraties van historische data.

Een stalen frame van betekenis.

Waarom de maya-kalender anno nu relevant blijft
Een stalen frame van betekenis

Een stalen frame van betekenis.

Hoewel de stenen steles van Copán meer dan duizend jaar oud zijn, kun je hun datalogica verrassend snel in een spreadsheet gieten.

Overzicht in één oogopslag

  1. De Maya’s hanteerden drie parallelle kalenders.

  2. Door cycli te stapelen bouwden ze extreem lange tijdslijnen.

  3. Diezelfde gedachte – kleine blokjes, grote patronen – gebruiken we bij microservice-architecturen.

  • Cyclisch denken voorkomt dat je oneindige rekenreeksen hoeft op te slaan

  • Een vaste nulwaarde (0.0.0.0.0 = 11 augustus 3114 v.Chr.) maakt migratie simpel

  • Culturele context bepaalt de interface – toen hiërogliefen, nu iconen

Stap voor stap door de maya-tijd.

Stap voor stap door de maya-tijd

Stap 1: Tzolkin

Stap 1: Tzolkin.

De heilige kalender van 260 dagen. Elke dag heeft een combinatie van een cijfer 1-13 en een naam 1-20. Zo ontstaat een matrix van 260 unieke dagen. Programmeren? Denk aan twee geneste for-loops.

Stap 2: Haab

Stap 2: Haab.

De agrarische kalender van 365 dagen: 18 maanden van 20 dagen plus de extra Wayeb-periode van 5. In softwaretermen: een array met een bonus-slice 😉.

Stap 3: De Ronde Cyclus

Stap 3: De Ronde Cyclus.

Na 52 Haab-jaren valt dag 260 van de Tzolkin weer samen met Haab-dag 365. Een soort gezamenlijke least common multiple. Perfect voor triggers in plannings­software.

Stap 4: Lange Telling

Stap 4: Lange Telling.

Vijf posities: baktun, katun, tun, uinal, kin. Van miljoenen jaren terug tot ver in de toekomst. In databases slaan we dit op als vijf kolommen – voorkomt integer-overflow.

Stap 5: Convergentie naar ISO-datum

Stap 5: Convergentie naar ISO-datum.

Met astronomische correlatie 584 283 vertaal je elke Kin naar een ISO-8601 dag. In de praktijk zie je vaak dat ontwikkelaars een look-up table cachen voor performance.

Praat verder over tijd en tech

Praat verder over tijd en tech

De maya-kalender laat zien hoe vernuftig datastructuren kunnen zijn. Zin om samen te onderzoeken hoe jouw platform beter met tijd, versies of cycli kan omgaan? Laten we eens bellen; we zijn benieuwd naar je verhaal.

Een kritische blik op het 2012-fabeltje

Een kritische blik op het 2012-fabeltje.

Waarom de wereld nooit zou vergaan

Het internet explodeerde in 2012: de Lange Telling zou op 13.0.0.0.0 eindigen en – boem – einde oefening. Zoals ik eerder al aangaf was dat niets meer dan de afronding van één baktun.

Misinterpretaties

  1. Westerse lineariteit botst met Maya-cycli.

  2. Hollywood zocht een spannend plot.

  3. Wetenschappelijke correlaties werden in de media vereenvoudigd.

Wat zegt de archeoloog?

"Inscripties duiden op feesten, niet op doem", aldus professor Stuart. Sterker nog, de Maya’s beschrijven data miljoenen jaren vóór en ná 2012.

Praktische tips: bereken je maya-geboortedag

Praktische tips: bereken je maya-geboortedag.

Geen astrologie, wel cultuurhistorie

Tool of zelf doen?

  • Pak eerst de Gregoriaanse datum.

  • Converteer naar de JDN (Julian Day Number).

  • Trek 584 283 af.

  • De rest modulo 260 = jouw Tzolkin-dag.

  • De rest modulo 365 = jouw Haab-dag.

Foutbronnen

  • Schrikkel­dagen overslaan

  • Verkeerde tijdzone kiezen

  • Correlatie­getal verwisselen

Vooruitblik: wat kunnen developers leren?

Vooruitblik: wat kunnen developers leren?.

Cyclische data = duurzame data

In de praktijk zie je vaak datasets groeien als kool. Door met cycli te werken kun je relationele tabellen slank houden.

Inspirerende patronen

  1. Event-Sourcing met periodes in plaats van losse timestamps

  2. Cache-inval op basis van ronde cycli

  3. UI-design met spiraal-timelines in plaats van lineaire sliders

Hans Lugtenberg

"Afspraak is ook echt afspraak"

Yield.inc is een nieuwe vermogensbeheerder in Nederland waar het accent ligt op een excellente klantbeleving, duurzaamheid en technologie. Toen wij voor de vraag stonden om ons platform in huis te ontwikkelen of met een partner zijn wij in contact getreden met Spartner. Wij staan nog steeds 100% achter de keuze voor Spartner want; het eigendom van de sourcecode ligt bij ons en bij Spartner is afspraak ook echt afspraak of het nu gaat over de oplevertermijn of over het afgesproken budget!

Hans Lugtenberg Partner at Yield Inc.

Marco Caspers

"AI en machine learning als juridische tools"

We droegen de ontwikkeling van Lynn in 2020 over aan Spartner. Het Lynn platform krijgt dankzij de snelle doorontwikkeling een steeds centralere rol in de juridische wereld.

Read more

Marco Caspers Software Development Manager bij Lynn Legal

Sander Pleijsier

"Dankzij Spartner hebben wij een uitstekende software-oplossing"

Transfer pricing is een complex werkveld, maar aan de vragen die de ontwikkelaars van Spartner al snel stelden, merkten we dat ze zich “TP” snel eigen hadden gemaakt. Hun vermogen om snel een diep begrip te ontwikkelen van onze specifieke behoeften en uitdagingen was indrukwekkend. De communicatie met de ontwikkelaars was altijd goed en prettig, wat de samenwerking aanzienlijk vergemakkelijkte. Ze waren toegankelijk, responsief en altijd bereid om mee te denken.

Read more

Sander Pleijsier Co-founder & CEO GoDocly

Gemeente Groningen

"Flexibele samenwerking met jaarlijkse updates"

Het projectteam van Gemeente Groningen is erg enthousiast over het "Roomfinder" platform.

Read more

Gemeente Groningen Projectteam

Maarten Bremer

"Innoveren in hét digitale identificatie netwerk van Nederland en Europa"

De proactieve aanpak van Spartner was doorslaggevend voor het doorgronden van het complexe eHerkenning netwerk.

Read more

Maarten Bremer CTO / Founder Ensured

André Basten

"My Life Slim Venray"

Eenvoudig online samenwerken met onze cliënten zorgt voor een betere grip op de resultaten.

Read more

André Basten Gewichtsconsulent

Anoniem

"Effectieve doorontwikkeling van onze broncode"

Na een flinke oriëntatie en selectie kwamen wij bij Spartner. Door samen te werken met Spartner kunnen wij ons richten op onze kernactiviteiten. De samenwerking met Spartner brengt niet alleen een uitbreiding van onze ontwikkelingsmogelijkheden met zich mee, maar zorgt ook voor een garantie van onze continuïteit. Voor ons als organisatie betekent dit een stap verder in professionalisering van onze onderneming en dienstverlening naar onze klanten

Read more

Anoniem Managing Director

Dirk Meuleman

"Innoveren in een groeiende data markt"

We zien het gebruik van ons Impact Platform sterk toenemen en werken dagelijks samen aan nieuwe features.

Dirk Meuleman CEO Phenix Capital Group

Arne Schoenmakers

"Direct naar de beste stukken uit het gesprek."

Met ClipFinder spring ik direct in de onderwerpen die me aanspreken, van mensen die ik graag beluister. Ook is het vinden van "dat ene feitje dat ik herinner" super snel gedaan. Clips verschijnen direct onder elkaar met duidelijke quotes erbij. De kwaliteit van de resultaten verbazen me keer op keer.

Read more

Arne Schoenmakers Founder ClipFinder & Spartner

Jurjen Terpstra

"Pragmatische en flexibele samenwerking"

Spartner heeft voor ons een maatwerk portaal gemaakt voor de subsidieverantwoording van grootschalige samenwerkingsprojecten. Dit stelt ons en onze partners in staat om in een gezamenlijke omgeving op een veilige, inzichtelijke en beheersbare wijze hun plannen uit te voeren en te verantwoorden. De pragmatische en flexibele samenwerking met Spartner heeft ervoor gezorgd dat we in korte tijd een functionele een klantvriendelijke omgeving hebben gerealiseerd.

Jurjen Terpstra Managing Partner at Wecreate Consulting

Patrick Ryan

"Professional fintech software development"

Spartner has delivered the world's most advanced KYC services management system.

Read more

Patrick Ryan Founder KYCnet

Niels Winters

"Innoveren in juridische technologie"

Als juristen met kennis van IT hechten we veel waarde aan kwaliteit; zowel van de code als van het proces. De hoge standaarden en betrouwbaarheid van Spartner geeft ons de capaciteit om doorlopend innovatieve features te creëren.

Read more

Niels Winters Directeur JuriBlox

Veelgestelde vragen

Praktische antwoorden op de vragen die we het vaakst horen.

Wat is het verschil tussen Tzolkin en Haab? 😊

Het grote verschil zit in doel en lengte. De Tzolkin telt 260 dagen en is spiritueel georiënteerd, terwijl de Haab een zonnejaar van 365 dagen volgt voor landbouw en burgerlijke administratie. Door beide systemen naast elkaar te draaien creëerden de Maya’s een soort dubbele kalender die religie en economie verbond.

Hoe klopt de Lange Telling met onze kalender? 🤔

Dat gebeurt via de GMT-correlatie (584 283). Door dit getal op de Julian Day Number toe te passen, kun je elke Kin direct in een ISO-datum omzetten. Het blijft een rekenkundig model, maar het is breed geaccepteerd in de archeologie.

Was 21 december 2012 echt het einde van een cyclus?

Ja, maar alleen van de 13e baktun. Vergelijk het met oudjaar: een mijlpaal, geen apocalypse. De volgende dag begon simpelweg 13.0.0.0.1.

Kan ik bedrijfsprocessen plannen met maya-cycli? 📅

Absoluut. Periodieke audits, onderhouds­vensters of marketing­campagnes kun je in 260- of 52-dagencycli zetten. Het dwingt teams om ritme te houden en voorkomt deadline-slippage.

Hoe betrouwbaar zijn online maya-horoscopen?

Ze zijn leuk, maar ze baseren zich zelden op originele bronnen. Historisch gezien diende de kalender niet voor persoons­profielen maar voor rituele timing. Neem ze dus met een korreltje zout.

Wat kunnen data-engineers leren van de maya-notatie? 🛠️

Vooral modulariteit: vijf velden met vaste bases (20 of 18) maken opschaling elegant. Dat principe is ook bruikbaar in modern database-schema-design.

Waarom gebruikt Spartner dit als inspiratiebron?

Omdat het een schoolvoorbeeld is van informatie­architectuur die na eeuwen nog werkt. Door zo naar tijd te kijken ontwerpen we flexibeler software.

Moet ik verschillende correlatiegetallen kennen?

Er zijn alternatieven (Spinden, Böhm). Voor de meeste toepassingen volstaat GMT. Werk je echter met specifieke opgravingen, check dan altijd welk getal de archeologen daar hanteren.

Zit er een schrikkel­dag in het maya-systeem?

Nee. De Haab telt 365 dagen zonder schrikkeldag. Daardoor loopt het systeem langzaam uit de pas met het tropisch jaar, maar omdat de Tzolkin parallel loopt blijft het geheel cultureel functioneel.

Is de maya-kalender nog in gebruik? 🌱

Zeker. In delen van Guatemala houden K’iche’-tijdpriesters de Tzolkin nog dagelijks bij. Het systeem leeft dus – zij het naast de moderne kalender.

Wie helpt jou om te winnen?

Hoe realiseer je de potentie van AI?
Kan mijn bedrijf winnen met innovatie?
Spartner heeft de antwoorden.

Boek een call

Bart Schreurs
Business Development Manager
Bart Schreurs

We hebben je bericht ontvangen! We nemen zo snel mogelijk contact op! Er ging iets mis tijdens het versturen van je bericht, controleer alle velden.